Wywiad niekontrolowany z Maciejem Matłowskim; architektem MTM Styl.

arch. Maciej Matłowski; absolwent Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej, od ponad 15 lat związany z pracownią projektową MTM STYL. Jest autorem wielu cieszących się popularnością projektów domów jednorodzinnych i pensjonatów. Podczas procesu projektowania dużą uwagę poświęca zagadnieniom poszanowania i gospodarowania energią w budynku. Od kilku lat jest zwolennikiem i propagatorem nowoczesnego nurtu w architekturze domów jednorodzinnych łączącego tradycję z współczesnością. Do najbardziej reprezentatywnych projektów jego autorstwa należą: Amber, Jaspis, Onyks.

Dlaczego inwestorzy tak często decydują się na wybór projektu z katalogu?

Projekty gotowe cieszą się dużym zainteresowaniem ze strony inwestorów z kilku powodów. Po pierwsze projekt gotowy jest tańszy od indywidualnego. Po drugie projekt gotowy jest kompletny, tzn. nie kupujemy „kota w worku”. W projekcie gotowym od razu widzimy efekt: bryłę, rozkład pomieszczeń, wiemy w jakiej technologii został zaprojektowany, a nawet ile będzie kosztowała budowa domu, bo do większości projektów jest dostępny kosztorys. Decydując się na projekt gotowy jesteśmy w komfortowej sytuacji, ponieważ często mamy możliwość obejrzenia zdjęć z realizacji, wymiany doświadczeń z innymi inwestorami, którzy zrealizowali ten sam projekt lub obejrzenia gotowej realizacji. Oferta projektów gotowych jest bardzo szeroka, więc są duże szanse na znalezienie projektu odpowiadającego naszym potrzebom bez konieczności zamawiania projektu indywidualnego.

W przypadku projektów na zamówienie proces projektowania jest czasochłonny, wymaga wielu konsultacji, a efekt może zaskoczyć. Może się bowiem okazać, że mamy inne wyobrażenia o projekcie niż architekt – na tym polu może być wiele nieporozumień.

Na co należy zwracać uwagę podczas wyboru projektu?

Wybierając dom dla siebie zastanawiałbym się nad funkcją i nad formą. Dużo czasu poświęciłbym na analizę czy dom będzie wygodny i czy w perspektywie czasu zaspokoi wszystkie potrzeby mojej rodziny. Czas płynie, a życie się zmienia. Myśląc o domu trzeba wziąć pod uwagę sytuacje, które mogą mieć miejsce za kilka lat, np. powiększenie rodziny lub ucieczka dorastających dzieci z „gniazda”. Radziłbym również dokonywać realnych wyborów, tzn. w sposób realny oceniać własne potrzeby i możliwości finansowe, chodzi bowiem o to by wybrać projekt, wybudować dom i móc w nim zamieszkać w komfortowych warunkach. Bardzo trudna jest sytuacja, w której nie stać nas na wykończenie domu, którego budowa pochłonęła nasze wszystkie środki. Kibicuję zasadzie, że lepiej mieszkać w mniejszym, ale wykończonym domu.

Źródło inspiracji …

Projektuję domy w taki sposób, jakbym miał w nich zamieszkać. Stale myślę o tym bym dobrze czuł się we wnętrzu. Cieszę się, że projektowane w ten sposób domy podobają się również innym, to oznacza, że droga jaką obrałem jest prawidłowa.

Ile czasu trwa proces projektowania?

Dobry projekt jest projektowany przez kilka miesięcy. Każda koncepcja jest w zasadzie projektem indywidualnym. Nie idę na „łatwiznę” dbam o detale oraz funkcjonalność moich projektów. Jest takie powiedzenie; „czas źle się obchodzi z rzeczami, które powstały bez jego udziału”, więc jeśli coś jest dobre to znaczy, że ktoś poświęcił temu swój czas.

Co jest ważniejsze bryła czy układ domu?

Estetyka i funkcjonalność muszą ze sobą współgrać. Ładny proporcjonalny dom musi być funkcjonalny, nie da się tego rozdzielić. Współcześnie w dziedzinie estetyki panuje dowolność, natomiast funkcja pełni nadrzędną rolę w budowaniu wzajemnych relacji.

Jakie są cechy współczesnej architektury?

To co współcześnie projektuje się w Europie podlega pewnej unifikacji. Niektórzy mówią, że to błąd … czas pokaże. Dziś w do projektu bardzo mocno wkracza technika, ekologia, w związku z tym zaczynają obowiązywać pewne reguły gry, które dają nam ograniczone możliwości jeśli chodzi o kreowanie brył architektury, a to powoduje, że domy zaczynają być do siebie podobne. Pewnym przełamaniem tego procesu jest trend polegający na nadawaniu projektowanym budynkom cech charakterystycznych dla danego regionu stosowaniu materiałów pochodzących z danego regionu. Dzięki takim zabiegom dom wpisuje się w konkretną przestrzeń, i nie można o nim powiedzieć, że „może stanąć gdziekolwiek”.

Podczas projektowania najwięcej uwagi poświęcam na …

Detal. Detalowi staram się poświęcać dużo miejsca, bo detal wyróżnia i nadaje charakter projektowanej całości. Stosowanie ornamentyki daje nam poczucie osadzenia w czasie i miejscu. Stosuję detale by nadać projektowi indywidualny rys. Architektura to również ornamentyka. Na przykład szkło jest elementem neutralnym, które w kontekście jest różnie odczytywane. Szkło z betonem i stalą – daje nowoczesny, zimny efekt, szkło z drewnem jest ciepłe i przyjemne, a kamień i szkło – wydaje się być bardziej tradycyjne. Staram się ocieplać domy nowoczesne łącząc szkło z drewnem, po to by uzyskać efekt „przytulności”.

Czy w projekcie gotowym jest miejsce na indywidualne potrzeby inwestora?

Na to pytanie odpowiadają mi sami inwestorzy – mówiąc, że projekt trafia w ich gusta. Projektujemy domy dopasowane do ich indywidualnych potrzeb inwestorów. Zwracamy uwagę na spójne połączenie pomieszczeń, wizualizujemy potrzeby przyszłych mieszkańców, patrzymy gdzie fajnie się siedzi i co widać, a czego nie z perspektywy konkretnego miejsca w domu oraz czy kominek będzie się dobrze prezentował w danym miejscu. Staramy się mocno analizować wnętrza domu, bo ludzie przywiązują wagę do sylwetki i stylistyki domu, ale tak naprawdę mieszkają w domu, tak więc funkcja i spójność wnętrz ma ogromne znaczenie. Myślimy o proporcjach pomieszczeń, rysujemy ściany z myślą o meblach, dbamy o ergonomię. Cieszymy się, gdy inwestorzy ufają nam, nie zmieniają projektu na siłę, a później dzwonią, że są zadowoleni z rozwiązań, że dobrze im się mieszka.

Wychodzimy z założenia, że dom buduje się na lata lub całe życie, więc trzeba zapewnić sobie pewien komfort i przestrzeń. W naszych projektach staramy się podpowiedzieć inwestorom pewne praktyczne rozwiązania, np. sypialnia rodziców wcale nie musi być największa, warto jej kosztem powiększyć pokój dziecka, w którym będzie spędzało większą cześć swego życia: bawiąc się lub ucząc. Dzieci w swoich pokojach spędzają pół życia, o czym często zapomina się dokonując wyboru projektu. Warto zaufać naszemu doświadczeniu.

Energooszczędność to chwilowa moda?

Energooszczędność to nie moda, to konieczność. Energia drożeje, w Europie normy w budownictwie się zaostrzają. Przed tym trendem nie ma odwrotu. „Moda” na energooszczędność przyszła do nas z krajów europy zachodniej, które mają dużą ekoświadomość i wiedzą, że jednorazowy wydatek w elementy, które później trudno zmieniać się opłaci. Inwestorzy zaczynają przywiązywać dużą wagę nie tylko do kosztów budowy, ale również do późniejszych kosztów eksploatacji domu. Efektem tego jest dbałość o dobrą izolację, dobór odpowiedniej stolarki okiennej i drzwiowej, stosowanie nowoczesnych rozwiązań instalacyjnych i grzewczych.

Mój ulubiony projekt to …

Nie mam ulubionego projektu. W pewnych domach bardziej chciałbym mieszkać, w drugich mniej, ale z każdym jestem jakoś związany. Najbardziej cieszy mnie, jak inwestorzy dzwonią i mówią: „Rozumiemy Pana ideę, wiemy skąd się wzięły te rozwiązania i na pewno będę realizował budowę zgodnie z projektem, bo tak jest najlepiej.”

Sposób na kryzys twórczy?

Sposób na kryzys jest jeden: trzeba odpocząć, zacząć czytać, rozglądać się dookoła, zmienić styl, pojechać gdzieś, po prostu się nie nudzić. To tak jak w życiu, jeśli zaczniemy coś robić machinalnie to się w tym pogubimy. Praca i projektowanie ma sprawiać radość. Mi nigdy się nie zdarzyło, aby projektowanie nie sprawiało radości.

Projekt mojego życia …

Jeszcze go nie stworzyłem i mam nadzieję że nigdy to nie nastąpi. Zawsze wydaje mi się, że ostatni projekt jest najlepszy i bardzo się cieszę jak ktoś docenia mój wysiłek.